FESTIVAL DE MUZEN – JAZZ AAN DE AMER | RECENSIE

een avontuurlijke ommegang langs de epische werken en jazzstandards
van de Eemlandse componist Stormvogel

tekst: Robin Boer (ProgJazz)
foto’s: Peter Putters


Ademloos
De avond begon met de emotionele ballade ‘Everything Must Change’, waarbij een rijk maar ingetogen piano-arrangement kleurrijk en gedoseerd werd aangevuld door de prachtige stem van Gaby Kaihatu, zojuist onderscheiden met een Gouden Fazantje. De maximum gevulde zaal luisterde ademloos en in stilte naar het emotionele duo. Men was bovendien vol verwachting van wat nog volgen zou: een avontuurlijke ommegang langs ‘de epische werken en jazzstandards van de Eemlandse componist Stormvogel’, uitgevoerd door de Baarnsche Meesters Lucas van Merwijk (slagwerk) en Peter Lieberom (saxofoon), plus gastspelers uit de stad en regio.

Kleurrijke, middeleeuwse melodielijnen
Na dit plechtige begin werd het concert afgetrapt met een compilatie van de balletsuite Eemsaga, een compositie van Stormvogel uit de jaren 90 met als context de legendarische geschiedenis van Eemland. Met kleurrijke, middeleeuwse melodielijnen traden vooral saxofonist Peter Lieberom (op alt-saxofoon) en drummer Lucas van Merwijk op de voorgrond met hun expressieve spel. Bassist David de Marez Oyens speelt altijd goed, hetgeen zo vanzelfsprekend is dat het nogal eens vergeten wordt te vermelden. Het stuk was sinds 25 jaren niet meer live uitgevoerd en vormde direct een bijzonder hoogtepunt.

Hypnotiserende compositie
Met de toevoeging van zangeres en multi-instrumentalist Wieke Aurora Garcia en bassist Marco van Os, werd de prachtige vijfdelige suite Awakening uitgevoerd. Het gevarieerde drumspel van Van Merwijk gaf het geheel de benodigde dynamiek. Van Os op contrabas bleek een uitstekende keuze; het paste perfect bij de overige instrumenten. Zowel de sfeer als het akoestische karakter van deze hypnotiserende compositie lenen zich uitstekend voor een toekomstige uitgave op het prestigieuze Duitse ECM-label van Manfred Eicher.

Spectaculaire percussie & virtuoze synthesizer
Vreemde maatsoorten zijn geen uitzondering in Stormvogels composities. Zo ook in het stuk Adventures of Aderik, dat al eerder werd uitgevoerd tijdens de theatertournee van Lucas van Merwijks Music Machine in 2008, met onder andere de Bulgaarse kavalspeler/zanger Theodosii Spassov. Naast het mooie dubbelspel van David de Marez Oyens en Marco van Os, maakten het spectaculaire percussiewerk van Garcia en het virtuoze synthesizerspel van Stormvogel indruk.

Ronkende basgitaar
Na de langverbeide pauze werd, ingeleid door duistere klanken uit Stormvogel’s analoge synthesizers, het gedicht Ik heb ’t Vaak ingezet. Dit gedicht is al enkele decennia een vast onderdeel van Stormvogel’s repertoire en zorgt altijd voor de nodige energie en hilariteit in het publiek. De opzwepende begeleiding in 7/8 werd verzorgd door drummer Lucas van Merwijk en bassiste Myrle Kloens (alias Nancy Kleurenblind). Zij was een van de grote verrassingen van de avond, stoer spelend op haar lekker ronkende basgitaar. Deze strakke en energieke tandem vormde een robuuste en dynamische basis voor Stormvogel’s repetitieve teksten en vrije uitspattingen op piano en synthesizers.

Harmonische rijkdom vol melancholische werking
Wat volgde was een deel van de modulaire monstercompositie Drakenburger Concerto, die Stormvogel al in de jaren 80 begon te componeren en sindsdien is blijven doorontwikkelen. De vierde beweging, bijgenaamd Rise and Fall of Drakenburg, bevat twee passages met een harmonische rijkdom vol melancholische werking: Praeambulum en Ianus. De melodieën op de Steinway werden gedubbeld door Peter Lieberom op tenorsaxofoon. De basgitaar werd wederom beroerd door David de Marez Oyens.

Juweeltje
De poging van Stormvogel om op zestienjarige leeftijd een jazzstandard te componeren die niet zou misstaan in The Great American Songbook blijkt meer dan succesvol, want One For Jacques is een juweeltje dat zowel doet denken aan de Amerikaanse pianist Dave Brubeck (toevallig ook geboren op 6 december) als aan Victor Feldman. Een glansrol voor hemzelf op de piano en voor Lieberom, die een lyrische solo van jewelste aflevert, met een smaakvolle frasering waar je u tegen zegt. Dat de jeugdvrienden al 50 jaar samenspelen en een liefde delen voor Coltrane en Miles was goed te merken.

Dampende jazzrock
De avond werd afgesloten met dampende jazzrock van een kaliber dat jammer genoeg een zeldzaamheid is geworden op de muziekpodia, zeker in Nederland. Voor de gelegenheid trad de Baarnse gitarist Twan van Gerven toe, die zich de vrije rol als solist toe-eigende. Het eerste deel, volgens isommigen getiteld Snakes Will go up your Ass, volgens anderen De Hond van de Praamgracht bestaat uit een stevig voortstuwende ostinate baslijn gedubbeld door analoge synthesizer, die zowel in de Eemsaga als andere balletsuites van Stormvogel terugkeert. De aanstekelijke melodie werd vertolkt door Lieberom, die zijn alt liet klinken als een oosterse fakir zijn toverfluit. Zowel Van Merwijk en De Marez Oyens zetten een tandje bij en gaven het stuk, evenals de duizelingwekkende en bloedstollende odd-meter blues Matter Of Time, de vereiste expressie en lyrische energie die het publiek na deze afsluiting meer dan tevreden (zoniet lichtelijk overdonderd) de Witte kerk uit liet stromen.